Դեռահասություն

 Դեռահասությունը մանկությունից դեպի հասունության անցումային շրջանն է, որը  ընթանում է 2 փուլով:

1-ին փուլ 11-13 տարեկան աղջիկներ

2-րդ փուլ 13-15 տարեկան տղաներ

1-ին փուլ- Կատարվում է փոփոխություններ նյարդային և էնդոկրին համակարգի կողմից:

Այս հասակում երեխաները խիստ գրգռված են, տալիս են անհամապատասխան ռեակցիաներ: Գլխուղեղի կեղևի կոնուսի իջեցման պատճառով առաջանում է վեգետատիվ նյարդային ֆունկցիաների խանգարում:
Քանի որ սիրտ անոթային համակարգի աճը հետ է մնում մարմնի աճից: Դեռահասների մոտ նկատվում գլխապտույտ, գլխացավ, մտավոր և ֆիզիկական լարվածության դեպքում:
2-րդ փուլ Այս փուլում կատարվում է հասակի արագ աճ, քաշի ավելացում, ի հայտ են գալիս սեռական նշանները, երկրորդական հատկանիշները: Աղջիկների մոտ 2-րդային սեռական նշաններն են ցայլքի մազակալումը, անոթափոսի մազակալումը, կրծքագեղձերի հասունացումը, դեմքին թարախաբշտիկների առաջացումը: Սեռական հասունացման  յուրահատուկ նշաններից է դաշտանի ի հայտ գալը:
Տղաների մոտ` ցայլքի մազակալում, անութափոսի, դեմքի, մարմնի մազակալումը: Ձայնի իմուտացիա, դեմքին թարախաբշտիկների առաջացում, փոշտի մեծացում: Տղաների մոտ 13 տարեկանում լինում է երազախաբություն: Սակայն հնարավոր է տատանումներ:
Այսպիսով աղջիկների մոտ սեռական հասունացումը ավելի շուտ է սկսվում քան տղաների մոտ:
Շատ կարևոր է որ դեռահասները ուշադրություն դարձնեն իրենց անձնական հիգիենային:
1.Ձեռքերի, մարմնի, բերանի խոռոչի հիգիենան:
2.Ատամների ամենօրյա  մաքրում:

3.Արտաքին սեռական օրգանների հիգիենան:
4.Ներքնաշորերի մաքրություն:

5.Անութափոսի խնամք:
6.Ձեռքերի մաքրության պահպանում:
7.Մազերի, ականջների, եղունգների խնամք:
8.Անձնական հիգիենան դաշտանի ժամանակ:

1.Ապահովել դեռահասի հանգիստ քունը
2.Ապահովել լիարժեք սնունդ, հաշվի առնելով դեռահասի սննդի նախասիրությունը, բացառել նյարդային համակարգը գրգռող գործոնները:

3.Առաջարկել դեռահասին հետաքրքիր զբաղմունք` սպորտ, երաժշտություն և այլն:
4.Դեռահասին շրջապատել բարեկամական մթնոլորտով:
Շատ մեծ նշանակություն ունի ծնողների վերաբերմունքը: Ծնողները պետք է լինեն հասկացող, նրբանկատ: Եթե հակառակվում են` տղաները դառնում են գրգռված, աղջիկները ընկճված: