Աղջիկների սեռական զարգացման խանգարումներ

Աղջիկների սեռական զարգացման խանգարումներԱղջիկների նորմալ սեռական հասունացման պրոցեսները իրենից ներկայացնում է բազմաէտապ  քանակական և որակական փոփխություն, որոնք օրգանիզմը նախապատրաստում են մանկածնության ֆունկցիան:
Սեռական զարգացման պրոցեսը կարող է խանգարվել վաղ սեռական հասունացման և ուշացած սեռական հասունացման ձևերով: Սեռական զարգացման խանգարման պատճառ կարող են լինել պաթոլոգիական ֆակտորները, որոնք ազդում են ներարգանդային կյանքում, ծննդաբերության ժամանակ, նորածնային շրջանում և այլն: Ավելի հաճախակի պատճառներից հղիության ուշ տոքսիկոզները, սպառնացող վաղաժամ ծննդաբերությունը, ծննդաբերական տրավման, պտղի հիպոտրոֆիան և այլն:
Նշանակություն ունեն ժառանգական ֆակտորները հատկապես ֆերմենտային համակարգի  դեֆեկտները, ինֆեկցիոն հիվանդությունները, գրիպ, հանկարծակի անգինաները, խրոնիկական տոնզիլիտները, և այլն, որոնք տարել են վաղ մանկական հասակում կամ սեռական հասունացման տարիքում, կարող են ինքնուրույն կերպով ախտահարել այն կառուցվածքները, որոնք կարգավորում են սեռական համակարգի զարգացումը: Վաղաժամ սեռական զարգացումը բնութագրվում է դաշտանի և երկրորդ սեռական նշանների առաջացումով 8-10 տարեկանում: Պաթոլոգիան կարող է առաջանալ օրգանական ֆունկցիոնալ ախտահարման հետևանքով: Կլինիկորեն սեռական վաղ զարգացումը  կանացի տիպով, արտահայտվում է կանանց եկրորդ սեռական նշանների, դաշտանի վաղ արտահայտություն և նևրոլոգիական սիմպտոմատիկայով (ինտելեկտուալ զարգացման ուշացում, պաթոլոգիական ռեֆլեքսներ):
Սեռական վաղ հասունացումը կարող է լինել ձվարանների հորմոնալ ակտիվ ուռուցքի կամ ֆոլիկուլյար կիստայի հետևանքով: Վաղաժամ սեռական հասունացումը տղամարդկային տիպով, բնածին  ադրենոգենիտալ համախտանիշի ժամանակ, որը բնորոշվում է գենետիկորեն պայմանավորված մակերիկամների կեղևի դիսֆունկցիայից բերում է անդրոգենների արտադրության շատացմանը: Արտաքին սեռական օրգանների կառուցվածքի խանգարումը երևում է ծնվելու ժամանակ և կայանում է ծլիկի մեծացումով, որը դժվարացնում է նորածնի սեռի որոշելը:
Ադրենոգենիտալ համախտանիշով երեխաները բնութագրվում են աճի արագ տեմպերով կյանքի առաջին տասնամյակներում: Աղջկա մարմնակազմությունը անսովոր է` լայն ուսեր, նեղ կոնք, կարճ վերջույթներ: Երկրորդ սեռական նշանները հայտ են գալիս 6-7 տարեկանում և զարգանում է տղամարդկային տիպով, (ձայնի փոփոխություն, մազակալումը տղամարդկային տիպով, ծլիկի մեծացում)  դաշտանը չի լինում, կրծքագեղձերը մեծացած չէն: Արգանդային չափսերը հետ են մտնում նորմայից:
Բուժումը- կախված է հիվանդության ձևից` վիտամինոթերապիա, դեհիդրատացիոն թերապիա, էստրոգեն, հեստագեն պրեպարատներ` խիստ հիմնավորված ձևով:
Ադրենոգենիտալ սինդրոմի ժամանակ օգտագործում են հիդրոկորտիզոն, դեքսամետազոն, որը բերում է անդրոգենային սեկրեիայի քչացմանը և առաջանում է զարգացման կանացի տիպով:
Սեռական զարգացման ուշացմանը դասում են 13-14 տարեկանում երկրոդ սեռական նշանների բացակայությունը և դաշտանի բացակայությունը  15-16 տարեկանում: Սեռական զարգացման ուշացումը կարող է լինել ինչպես կենտրոնական, այնպես էլ ձվարանի ծագման: Ծննդաբերության, դաշտանային և մանկածնության ֆունկցիայի խանգարում և մանկական հասակում մեծաքանակ իֆեկցիոն հիվանդություններով հիվանդությունները:
Ձվարանի ծագման սեռական զարգացման ուշացումը լինում է ֆերմենտային համակարգի բնածին խանգարումների ժամանակ: Սեռական զարգացման ուշացման սիմպտոմներն են` երկրորդային սեռական նշանների չզարգացվածությունը, ամենորեան կամ անկանոն դաշտանը, արգանդային հիպոպլազիան, ձվարանների չափսերի փոքրացումը:
Բուժումը կոմպլեքս է, ռեժիմը, ռացիոնալ սնունդը, էստրոգենների, պրոգեստերոնի կիրառում:
Պրոֆիլակտիկան կայանում է ինֆեկցիոն հիվանդությունների կանխարգելումը և մանկական տարիքում սան-լուս միջոցառումները: